Đấu thầu là gì? Các công bố khoa học về Đấu thầu

Đấu thầu thuốc tập trung tại Sở Y tế giúp tiết kiệm thời gian, đảm bảo giá thuốc hợp lý, công bằng, tuy nhiên cũng có nhiều khó khăn trong việc xác định nhu cầu sử dụng thuốc sát với thực tế và trong thực hiện kết quả trúng thầu của các đơn vị khám chữa bệnh. Đây là nghiên cứu đầu tiên được thực hiện tại Sở y tế Vĩnh Phúc nhằm đánh giá việc thực hiện kết quả trúng thầu của các bệnh viện tuyến tỉnh trên địa bàn, từ đó đưa ra giải pháp nhằm khắc phục những tồn tại, góp phần nâng cao hiệu quả của công tác đấu thầu thuốc tập trung. Phương pháp nghiên cứu: Thiết kế mô tả cắt ngang, hồi cứu các báo cáo thực hiện kết quả trúng thầu của 06 bệnh viện tuyến tỉnh tại Sở Y tế Vĩnh Phúc năm 2017. Thống kê mô tả: tính tỷ lệ phần trăm đối với các biến phân loại. Kết quả: Bệnh viện Tâm thần có tỷ lệ số khoản thực hiện cao nhất (100%) nhưng giá trị thực hiện  thấp nhất (46,9%). Bệnh viện đa khoa khu vực Phúc Yên có tỷ lệ giá trị thực hiện cao nhất (67,5%), và tỷ lệ số khoản thực hiện xếp thứ 2 (82,3%). Bệnh viện Phục hồi chức năng có tỷ lệ số khoản thực hiện thấp nhất (45,5%). Gói thầu thuốc Generic có tỷ lệ số khoản thực hiện không đạt 80% cao nhất (73,5%). Trong 16 thuốc thực hiện vượt 120% có 8 thuốc có nguyên nhân khách quan, 8 thuốc thực hiện không đúng quy định khi vẫn còn số lượng thuốc trúng thầu khác thay thế. Kết luận: Các bệnh viện tuyến tỉnh trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc năm 2017 có tỷ lệ thực hiện kết quả trúng thầu thấp. Trong số các thuốc thực hiện vượt 120%, 50% số thuốc thực hiện không đúng quy định khi vẫn còn số lượng thuốc trúng thầu khác thay thế.

Lựa chọn giá dự thầu hợp lý và xác định khả năng thắng thầu là một trong những vấn đề mang tính sống còn đối với các nhà thầu. Đây là một vấn đề rất khó vì trong hoạt động đấu thầu có sự đa dạng và phức tạp. Các nghiên cứu trước chỉ dựa vào dữ liệu quá khứ để đưa ra quyết định; tuy nhiên, dữ liệu quá khứ chỉ là một nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia dự thầu cần thêm các dữ liệu thông tin tổng hợp khác. Bài báo này trình bày phương pháp sử dụng mạng bayesian belief networks (BBNs) và lý thuyết trò chơi để xác định khả năng thắng thầu trong đấu thầu cạnh tranh. Để thực hiện các mục tiêu trên, Kết quả nghiên cứu đã tiến hành thu thập dữ liệu và phân tích, để đưa ra các nhân tố ảnh hưởng có thể đánh giá được bản thân và các đối thủ sẽ có xu hướng lựa chọn giá dự thầu. Đồng thời, mô hình cũng đánh giá sự tương tác của nhà thầu với các đối thủ tiềm năng để xác định giá dự thầu hợp lý, cũng như xác suất thắng thầu lớn nhất.

Những ảnh hưởng của đại dịch và các chính sách thuế quan của các nền kinh tế mạnh khiến nhiều nhà sản xuất đa quốc gia mong muốn xây dựng trụ sở ở Việt Nam. Việt Nam đã trở thành một điểm đến hấp dẫn do có những điều kiện thuận lợi về cả cơ sở vật chất và chi phí lao động. Nhu cầu thuê đất, nhà xưởng và kho bãi tăng đột biến khiến giá thuê ở các khu công nghiệp gần các thành phố lớn leo thang. Việt Nam cũng là một trong những thị trường có chi phí xây dựng công nghiệp cạnh tranh nhất. Do đó xác định các yếu tố ảnh hưởng chi phí xây dựng nhà xưởng là cực kỳ quan trọng và cấp thiết. Bài báo này đưa ra những nhân tố và mức độ ảnh hưởng của chúng đến chi phí xây dựng nhà xưởng bằng cách tổng hợp những nhân tố từ các nghiên cứu khoa học, khảo sát các ý kiến chuyên gia và thông qua khảo sát những người có liên quan trong lĩnh vực xây dựng. Kết quả phân tích đưa ra các nhóm nhân tố gây ảnh hưởng nhiều đến chi phí xây dựng nhà xưởng trong giai đoạn đấu thầu bao gồm nhân tố liên quan đến chiến lược của nhà thầu, nhân tố đặc điểm kỹ thuật của dự án, nhân tố thay đổi theo thị trường.

Mục tiêu của nghiên cứu là phân tích và đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến công tác lựa chọn nhà thầu thi công xây dựng công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh Bến Tre. Để đạt được mục tiêu trên, các bước được thực hiện: Thu thập và thống kê số liệu nhằm xác định sơ bộ các yếu tố có khả năng ảnh hưởng; Phỏng vấn chuyên gia để đánh giá sự phù hợp của các yếu tố so với đặc thù công trình thủy lợi tỉnh Bến Tre; Khảo sát chuyên gia để đánh giá về mức độ ảnh hưởng (theo thang Likert); Phân tích định lượng: độ tin cậy Cronbach’s Alpha và nhân tố khám phá EFA. Từ đó, phân tích nhân tố khẳng định CFA để đánh giá chất lượng các yếu tố ảnh hưởng và xác định tính hội tụ, tính phân biệt của thang đo. Kết quả nghiên cứu đã xác định được 29 yếu tố ảnh hưởng thuộc bốn nhóm yếu tố: (i) Nhóm chủ đầu tư/tư vấn đấu thầu; (ii) Nhóm thể chế, chính sách; (iii) Nhóm đặc điểm công trình; (iv) Nhóm nhà thầu thi công, làm cơ sở phân tích, đánh giá cũng như đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác lựa chọn nhà thầu thi công xây dựng công trình thủy lợi tỉnh Bến Tre.

Đấu thầu xây dựng công trình thủy lợi là một phần trong hoạt động đấu thầu xây dựng cơ bản đã và đang trở thành một hoạt động phố biến và được toàn xã hội quan tâm vì đây là biểu hiện của hình thức chuyển đổi mạnh mẽ từ cơ chế bao cấp “xin”, “cho” sang cơ chế thị trường, cạnh tranh, công bằng, bình đẳng trong đầu tư xây dựng cơ bản. Cùng với sự phát triển kinh tế của đất nước, công tác đấu thầu trong xây dựng cơ bản cũng dần được hoàn thiện và được thể chế hóa trong hệ thống luật và phân cấp quản lý của nhà nước. Sự ra đời của các Luật đấu thầu cùng hệ thống các quy định về đấu thầu là những bước tiến lớn nhằm khắc phục những tồn tại, bất cập của công tác đấu thầu xây dựng, nhằm hoàn thiện, nâng cao chất lượng công tác đấu thầu, đáp ứng những yêu cầu, nhiệm vụ của công tác đấu thầu trong nền kinh tế hiện nay. Hệ thống các quy định ngày càng hoàn thiện phục vụ công tác đấu thầu ngày càng mang tính cạnh tranh, minh bạch. Bài báo này nhóm tác giả trình bày “Một số vấn đề trong công tác đấu thầu xây lắp các công trình thuỷ lợi tại huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp”.

Ngày 9/3/2023, tại TP.HCM, Bộ Công Thương và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) tổ chức Tọa đàm giới thiệu Luật Dầu khí năm 2022 đến các nhà thầu dầu khí. Phát biểu khai mạc Tọa đàm, ông Lê Ngọc Sơn - Phó Tổng giám đốc Petrovietnam và ông Trần Thanh Tùng - Phó Vụ trưởng Vụ Dầu khí và Than Bộ Công Thương cho biết ý nghĩa của việc phổ biến Luật Dầu khí 2022 đến các đối tượng chịu tác động trực tiếp, trong đó đặc biệt là các nhà thầu dầu khí. Tọa đàm cũng là cơ hội để ghi nhận các ý kiến đóng góp, trao đổi khách quan, đa chiều sẽ góp phần giúp cơ quan soạn thảo hoàn thiện Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Dầu khí 2022, đưa Luật Dầu khí vào thực thi kể từ ngày 1/7/2023.Ngày 14/11/2022, Quốc hội khóa XV đã biểu quyết thông qua Luật Dầu khí 2022. Đây là lần đầu tiên Luật Dầu khí được sửa đổi một cách toàn diện kể từ khi được ban hành lần đầu tiên vào năm 1993. Luật Dầu khí 2022 gồm 11 Chương, 69 Điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2023, quy định các vấn đề liên quan đến hoạt động điều tra cơ bản về dầu khí và hoạt động dầu khí.Luật Dầu khí 2022 có nhiều điểm mới, tiến bộ, mang tính đột phá: Phạm vi điều chỉnh của Luật Dầu khí được mở rộng, bao gồm hoạt động điều tra bản về dầu khí và hoạt động dầu khí; một số khái niệm mới được bổ sung để phù hợp với phạm vi điều chỉnh của Luật Dầu khí như: Điều tra cơ bản về dầu khí, các đối tượng của dầu khí phi truyền thống (băng cháy, khí than, dầu đá phiến hoặc dầu sét, khí đá phiến hoặc khí sét); phù hợp với yêu cầu thực tế triển khai của lĩnh vực hoạt động dầu khí cũng như công tác quản lý nhà nước về dầu khí (như dự án dầu khí, mỏ dầu khí, mỏ dầu khí cận biên, thu dọn công trình dầu khí…); một số khái niệm cũng được điều chỉnh để phù hợp với thực tế (như hoạt động dầu khí, công trình dầu khí, thu hồi chi phí…); quy định về việc áp dụng Luật Dầu khí, các luật có liên quan, nguyên tắc áp dụng pháp luật nước ngoài hoặc thông lệ công nghiệp dầu khí (Điều 4)… Điều tra cơ bản về dầu khí là nội dung mới, nhằm thiết lập khung pháp lý cho việc thực hiện và quản lý nhà nước đối với hoạt động điều tra cơ bản dầu khí. Chính sách của Nhà nước về dầu khí được thể hiện rõ ràng như: Điều 5 – Khoản 3 (không thu tiền sử dụng khu vực biển cho điều tra cơ bản về dầu khí và hoạt động dầu khí), Khoản 4 (chính sách khuyến khích đầu tư) và Khoản 5 (khuyến khích chia sẻ và tiếp cận, cùng sử dụng các cơ sở hạ tầng, công trình dầu khí sẵn có)… Cơ sở để triển khai hoạt động dầu khí là hợp đồng dầu khí được ký kết trên cơ sở phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ hoặc quyết định cụ thể của Thủ tướng Chính phủ đối với trường hợp của các dự án khai thác tận thu. Đây là một nội dung mới phản ánh nhu cầu thực tế nhiều mỏ dầu khí đang được khai thác ở giai đoạn cuối.Tại Tọa đàm, các nhà thầu dầu khí đã tập trung thảo luận đóng góp ý kiến về Dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều của Luật Dầu khí 2022, nhằm cụ thể hóa một số quy định của Luật để thống nhất cách thức thực hiện và sự phối hợp giữa các bên liên quan (tổ chức, cá nhân, nhà thầu, Petrovietnam, cấp thẩm quyền). Dự thảo Nghị định lần thứ 1 đã được Bộ Công Thương gửi xin ý kiến tại Công văn số 274/BCT-DKT ngày 18/1/2023, gồm 68 Điều và 1 Phụ lục (Hợp đồng mẫu PSC). Dự thảo Nghị định được chia thành các nhóm vấn đề như: Điều tra cơ bản về dầu khí; Quy trình lựa chọn nhà thầu để ký kết hợp đồng dầu khí; Hợp đồng dầu khí; Quy định về ưu đãi cho hoạt động dầu khí; Chính sách khai thác tận thu mỏ, cụm mỏ, lô dầu khí; Quyết toán chi phí hoạt động dầu khí; Mẫu Hợp đồng chia sản phẩm dầu khí…Cũng trong chương trình, Petrovietnam đã giới thiệu về Kế hoạch lựa chọn nhà thầu ký kết hợp đồng dầu khí theo quy định của Luật Dầu khí năm 2022 đối với một số lô mở dự kiến tổ chức trong năm 2023.

Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để ký kết và thực hiện trên hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có thể sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế. Do vậy mà Luật Đấu thầu đã được thông qua, tạo cơ sở pháp lý nhằm đảm bảo tính công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế trong hoạt động đấu thầu. Tuy nhiên trong quá trình thực hiện, một số nội dung của Luật Đấu thầu cần thay đổi để phù hợp với tình hình nước ta hiện nay. Bài viết đã phân tích một số nội dung cơ bản sửa đổi Luật Đấu thầu, nhằm tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp luật đầy đủ, đồng bộ, thống nhất về đấu thầu.

Ngành công nghiệp xây dựng giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc dân. Nó quyết định quy mô, trình độ kỹ thuật của xã hội đất nước và sự nghiêp công nghiệp hoá hiện đại hoá trong giai đoạn hiện nay. Việt Nam hiện nay đang trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Các tập đoàn lớn tích lũy được nguồn vốn lớn và các giải pháp để duy trì năng suất, hoặc họ dựa vào nhiều nguồn hỗ trợ để hướng tới mục tiêu phát triển. Ngoài các tập đoàn lớn, các công ty và nhà thầu vừa và nhỏ vẫn tiếp tục chật vật để tồn tại. Đi kèm với vấn đề này và bao gồm cả những mâu thuẫn gây khó khăn là các tác nhân dẫn đến sự chậm trễ và thất bại trong ngành xây dựng nói riêng. Vì vậy, để giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ, các doang nghiệp, công ty nên có phương hướng quản lý tốt hơn và nắm bắt được Các Thành Tố Mâu Thuẫn Giữa Chủ Đầu Tư và Nhà Thầu Gây Chậm Trễ Trong Xây Dựng Ở Thành Phố Hồ Chí Minh.

Trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, với nền tảng tự động hóa, số hóa, tận dụng dữ liệu tức thời để tăng năng suất, cải thiện quy trình, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và giảm khoảng cách địa lý. Hệ thống công nghiệp 4.0 đang tiến tới thay đổi những hình thức kinh doanh, trao đổi truyền thống. Đối với xây dựng, lĩnh vực đấu thầu cũng đang dần thay đổi hình thức đấu thầu truyền thống bằng hình thức đấu thầu qua mạng, nhằm khuyến khích ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác đấu thầu góp phần thúc đẩy sự phát triển ngành xây dựng cũng như nền kinh tế trong nước, giảm thiểu được thất thoát vốn, tiết kiệm cho nhà nước. Bài báo đưa ra những lợi thế khi thực hiện áp dụng đấu thầu qua mạng và đề xuất biện pháp nâng cao hiệu quả công tác đấu thầu qua mạng trong giai đoạn hiện nay. Abstract In the industrial revolution 4.0, with the automation, digitization platform, leverage instant data to increase productivity, improve processes, promote economic growth and reduce geographical distance. Industry 4.0 is moving towards changing traditional forms of business and exchange. For construction, the bidding field is also gradually changing the traditional form of bidding with the form of online bidding, in order to encourage the application of information technology in bidding, contributing to promoting the development of the industry construction as well as the domestic economy, minimizing capital loss and saving for the state. The paper presents the advantages of applying online bidding and proposes measures to improve the efficiency of online bidding in the current period.